Ból kręgosłupa jest jedną z najczęstszych dolegliwości, która dotyczy mężczyzn i kobiet w każdym wieku.
Kręgosłup jest jednym z elementów nośnych w ludzkim ciele. Składa się z 24 kręgów połączonych dyskami, które pozwalają im poruszać się względem siebie. Kość krzyżowa i wreszcie kość ogonowa tworzą koniec kręgosłupa.
Ból może rozwinąć się w jednym lub wszystkich trzech odcinkach kręgosłupa: szyjnym, piersiowym i lędźwiowym. Przyczyną bólu pleców są choroby, urazy dysków (na przykład wypadnięcie dysku) lub połączeń kręgów (na przykład zużycie, czyli choroba zwyrodnieniowa stawów międzywyrostkowych) lub inne przypadłości.
Ilustracja po lewej stronie przedstawia kręgosłup widziany z boku. Brzuch znajduje się po prawej stronie ilustracji, plecy po lewej.
Podczas gdy odcinek piersiowy rzadko powoduje problemy, około jedna trzecia wszystkich przypadków bólu kręgosłupa dotyczy odcinka szyjnego. Około dwie trzecie pacjentów ma objawy w obrębie kręgosłupa lędźwiowego – jest to tzw. „ból krzyża” lub potocznie lumbago.
Ta dolna część kręgosłupa bardziej niż pozostałe jest narażona między innymi na duże obciążenie, ze względu na to, że chodzimy wyprostowani lub podnosimy ciężkie przedmioty ze zgiętym kręgosłupem.
„Ostry” ból kręgosłupa utrzymuje się zazwyczaj do sześciu tygodni. Jeśli będzie utrzymywał się dłużej, maksymalnie do 12 tygodni, nazywany jest „podostrym”, a ból, który utrzymuje się dłużej niż 12 tygodni, nazywa się „przewlekłym bólem kręgosłupa”.
W zależności od tego, czy stwierdzone zostaną wyraźne przyczyny fizyczne, czy też nie ma jasno rozpoznawalnych powodów, rozróżniamy
Większość przypadków zalicza się do kategorii nieswoistych bólów kręgosłupa. Nie można dokładnie określić ich przyczyny.
Dr Holger Eggers, specjalista chirurgii ortopedycznej/powypadkowej w MedCenter w Bayreuth, wyjaśnia wpływ problemów z postawą i niewystarczającej aktywności fizycznej na ludzki kręgosłup.
Jeśli znana jest dokładna przyczyna bólu, mówimy o „swoistym bólu kręgosłupa”.
Powodem mogą być na przykład urazy, dolegliwości związane z dyskami, zapalenia lub zużycie stawów międzykręgowych (tak zwana „choroba zwyrodnieniowa stawów międzywyrostkowych”).
Niemal każdy z nas doświadczył kiedyś „ukłucia” czy lekkiego bólu kręgosłupa. Często słyszymy „Znowu bolą mnie plecy”, gdyż każdego dnia nasz kręgosłup musi wytrzymać wiele obciążeń. Godziny spędzone w biurze, zgarbiona postawa przed komputerem, podnoszenie ciężkich przedmiotów, noszenie lub schylanie się przy pracy w ogrodzie - niewielki ból kręgosłupa jest częścią naszego życia codziennego.
Jednak jeśli objawy utrzymują się dłużej, powinniśmy potraktować to poważnie. Czy boli nas przy wykonywaniu konkretnej czynności? Czy ból promieniuje na ręce lub nogi, czy czujemy drętwienie? Wypadnięty dysk może na przykład powodować przejmujący ból, który promieniuje na nogę, a zużycie stawów między kręgami jest odczuwalne jako tępy, głęboko osadzony ból pleców. Dokładny rodzaj i natężenie bólu różnią się między pacjentami i zależą od tego, czy jest to ostry uraz, dolegliwość mięśniowa czy zużycie kręgosłupa. W zależności od obrazu klinicznego, oddychanie może być bolesne, na przykład w przypadku bólu odcinka piersiowego, podczas gdy bóle głowy i zawroty głowy mogą wynikać z bólu odcinka szyjnego.
Gdy objawy się utrzymują lub nawracają, warto skonsultować się z lekarzem i opisać mu cechy charakterystyczne bólu. Lekarz doradzi odpowiednie leczenie: od pasów i ortez wspierających kręgosłup, przez leki, do fizjoterapii, a nawet operacji. Kluczowym elementem leczenia są regularne ćwiczenia: wzmacniają mięśnie, stabilizują kręgosłup i zapobiegają bólowi.
Kręgosłup jest złożonym systemem składającym się z kręgów, dysków międzykręgowych, mięśni i więzadeł. *Ból pojawia się, gdy wzajemne oddziaływanie między tymi strukturami jest zakłócone. Częste powody to:
Dyski znajdują się między kręgami: działają jak amortyzatory, mogą wytrzymać duże napięcia i obciążenia przy nacisku, i zapobiegają tarciu kręgów o siebie nawzajem. Jeżeli zmniejszy się elastyczność dysków, zewnętrzny pierścień włóknisty może zostać przerwany. Następnie żelopodobne jądro wypada ze środka dysku, powodując tym samym wypadnięcie dysku.
Jeśli wypadnięty dysk uciska na korzeń nerwowy, może powodować ból w ręce lub nodze z towarzyszącymi nieprawidłowymi doznaniami, takimi jak mrowienie czy drętwienie. Wypadnięty dysk może nawet prowadzić do paraliżu mięśni.
Dyski znajdują się między kręgami: działają jak amortyzatory, mogą wytrzymać duże napięcia i obciążenia przy nacisku, i zapobiegają tarciu kręgów o siebie nawzajem. Jeżeli zmniejszy się elastyczność dysków, zewnętrzny pierścień włóknisty może zostać przerwany. Następnie żelopodobne jądro wypada ze środka dysku, powodując tym samym wypadnięcie dysku.
Jeśli wypadnięty dysk uciska na korzeń nerwowy, może powodować ból w ręce lub nodze z towarzyszącymi nieprawidłowymi doznaniami, takimi jak mrowienie czy drętwienie. Wypadnięty dysk może nawet prowadzić do paraliżu mięśni.
Gdy się starzejemy, na nasz kręgosłup wpływ mają zmiany spowodowane zużyciem (tak zwane „zmiany zwyrodnieniowe”), takie jak choroba zwyrodnieniowa stawów. „Zwyrodnieniowe” oznacza, że konsekwencje zużycia są nieodwracalne, choć wiele pacjentów dobrze reaguje na leczenie, na przykład przy użyciu sprzętu medycznego.
Zużycie dysków powoduje, że powierzchnie stawów między kręgami mocniej się ze sobą ścierają. To przeciążenie prowadzi do zwyrodnienia stawów, które, jeśli mówimy o stawach pomiędzy kręgami (stawach międzywyrostkowych), nazywa się chorobą zwyrodnieniową stawów międzywyrostkowych.
Lędźwiowy odcinek kręgosłupa jest stabilizowany przez mięśnie. Ważną rolę odgrywają tu także mięśnie z przodu i po bokach brzucha. Stabilne mięśnie tułowia zmniejszają obciążenie dysków i stawów międzywyrostkowych oraz chronią odcinek lędźwiowy przed nadmierną eksploatacją. Słabe lub asymetrycznie zbudowane mięśnie mogą doprowadzić do bólu kręgosłupa. Poszczególne mięśnie mogą zostać przeciążone, zrobić się twarde lub nawet skrócić się.
Przyczynami są nieprawidłowa postawa, za mało aktywności fizycznej, sporty obciążające jedną stronę ciała, a nawet stres.
Jednakże przyczyna bólu kręgosłupa może leżeć gdzieś indziej, na przykład w stopach. Nasze stopy przez cały dzień dosłownie noszą nas i cały nasz ciężar, co stanowi dla nich ogromne obciążenie. W związku z tym nieprawidłowa budowa stóp także może powodować bóle kręgosłupa. Co więcej, także różnice w długości nóg mogą prowadzić do pochylenia miednicy, a ostatecznie do bólu kręgosłupa.
Dobra wiadomość:
Wiele problemów z kręgosłupem rozwiązuje się samo w ciągu kilku tygodni. Nieswoisty ból pleców leczy się głównie mobilizacją, a po konsultacji z lekarzem - lekami. Pomóc mogą także ćwiczenia wzmacniające mięśnie.
Każdy z nas może złagodzić codzienne obciążenie kręgosłupa i ustrzec się przed bólem.
Ból kręgosłupa można leczyć różnymi metodami. Twój lekarz zadecyduje, czy możliwe jest leczenie zachowawcze (bez operacji), a w poważniejszych przypadkach, czy konieczny jest zabieg.
Podczas fizjoterapii przeprowadza się pod nadzorem specjalne ćwiczenia na kręgosłup. Mogą one pomóc odzyskać sprawność kręgosłupa, złagodzić napięcie i wzmocnić mięśnie tułowia.
Masaże, terapia ultradźwiękami i elektroterapia mogą przyspieszyć gojenie się i złagodzić ból.
Lekarz decyduje, które ćwiczenia są najlepsze dla danego pacjenta. Ćwiczenia fizjoterapeutyczne medi są odpowiednie dla wielu pacjentów.
Pomagają na przykład wzmacniać kręgosłup i łagodzić ból.
Leki lub maści przeciwbólowe i przeciwzapalne mogą pomóc złagodzić ból na krótki czasu. Zapobiegają też przybieraniu pozycji obronnej. Przed przyjęciem jakichkolwiek leków należy skonsultować się z lekarzem.
Pasy i ortezy wspierające kręgosłup to sprzęt medyczny przeznaczony do leczenia bólu mięśni, ścięgien, stawów i kręgosłupa. Idealnie dopasowują się do kształtów ciała i mogą złagodzić ból i zwiększyć mobilność. W zależności od charakteru dolegliwości używa się różnego rodzaju sprzętu medycznego.
Pasy wspierające dolną część pleców mogą stabilizować kręgosłup i odciążyć odcinek lędźwiowy kręgosłupa. Sztywniejsze ortezy mogą prostować i stabilizować kręgosłup, zapewniając bardziej intensywne wsparcie i odciążenie. Taki sprzęt medyczny może kompensować ograniczenia fizyczne, by umożliwić zwiększoną aktywność i poprawę jakości życia.
Silne mięśnie wokół kręgosłupa chronią go przed zużyciem, napięciem mięśni i bólem. Bólowi kręgosłupa można zapobiegać dzięki regularnym ćwiczeniom fizycznym w naszej szkole, ze specjalnymi ćwiczeniami na kręgosłup i łagodnymi sportami, takimi jak pływanie lub intensywny marsz.
Ten program ćwiczeń wzmacniających i rozciągających kręgosłup został tak opracowany, by można go było wykonać w około 20 minut. Najlepiej wykonywać go dwa lub trzy razy w tygodniu.
Ważne: należy zapytać lekarza, czy którekolwiek z ćwiczeń jest dla Ciebie nieodpowiednie.
Kiwanie głową: Ćwiczenie wzmacnia mięśnie szyi
Pamiętaj:
Ciągnięcie do ramion: Ćwiczenie wzmacnia mięśnie górnego odcinka kręgosłupa i tylnej części barków
Pozycja wyjściowa:
Ćwiczenie:
Pamiętaj:
Ciągnięcie do bioder: Ćwiczenie wzmacnia mięśnie kręgosłupa / mięsień najszerszy grzbietu
Pozycja wyjściowa:
Ćwiczenie:
Pamiętaj:
Zginanie tułowia: Ćwiczenie wzmacnia mięśnie dolnego odcinka kręgosłupa
Pozycja wyjściowa:
Ćwiczenie:
Pamiętaj:
Unoszenie nogi: Ćwiczenie wzmacnia mięśnie pośladków
Pozycja wyjściowa:
Ćwiczenie:
Pamiętaj:
Ciągnięcie z boku: Ćwiczenie wzmacnia boczne mięśnie tułowia
Pozycja wyjściowa:
Ćwiczenie:
Pamiętaj:
Brzuszki: Ćwiczenie wzmacnia górne mięśnie brzucha
Pozycja wyjściowa:
Ćwiczenie:
Pamiętaj:
Podnoszenie nóg: Ćwiczenie wzmacnia dolne mięśnie brzucha i zginacze stawu biodrowego
Pozycja wyjściowa:
Ćwiczenie:
Pamiętaj:
Naciskanie głowy: Ćwiczenie rozciąga mięśnie szyi
Pozycja wyjściowa:
Ćwiczenie:
Pamiętaj:
Pochylanie głowy: Ćwiczenie rozciąga boczne mięśnie szyi
Pozycja wyjściowa:
Ćwiczenie:
Pamiętaj:
Ciągnięcie do ramion: Ćwiczenie rozciąga mięśnie górnego odcinka kręgosłupa i barków
Pozycja wyjściowa:
Ćwiczenie:
Pamiętaj:
Ciągnięcie tułowia
Pozycja wyjściowa:
Ćwiczenie:
Pamiętaj:
Skłony w przód: Ćwiczenie rozciąga mięśnie dolnego odcinka kręgosłupa
Pozycja wyjściowa:
Ćwiczenie:
Pamiętaj:
Skręty dolnej części ciała: Ćwiczenie rozciąga mięśnie dolnego i bocznego odcinka kręgosłupa oraz mięśnie pośladków
Pozycja wyjściowa:
Ćwiczenie:
Pamiętaj:
Podciąganie nóg: Ćwiczenie rozciąga mięśnie pośladków
Pozycja wyjściowa:
Ćwiczenie:
Pamiętaj:
Wypychanie bioder: Ćwiczenie rozciąga okolice pachwin i zginacze stawu biodrowego
Pozycja wyjściowa:
Ćwiczenie:
Pamiętaj:
Odkryj kojący efekt specjalnego masowania różnych miejsc ciała i grup mięśni. Jednym z celów metod rozluźniania mięśniowo-powięziowego** jest stymulacja krążenia w tkankach i tym samym poprawa jej napięcia. Niemieckie Towarzystwo Medycyny Osteopatycznej (DGOM e.V.) informuje: wszystkie mięśnie pokryte są tak zwaną powięzią. Powięzie na całym ciele są ze sobą połączone. Powięzie stymuluje się delikatnym naciskiem i naprężaniem. To poprawia krążenie i wyzwala reakcje, które normalizują napięcie tkanek.
Z niewielkim wysiłkiem i dużą skutecznością ćwiczenia rozluźniania mięśniowo-powięziowego możesz wykonywać sam z BLACKROLL MINI.
Odkryj kojący efekt specjalnego masowania małych powierzchni ciała i grup mięśni: dzięki temu złagodzisz napięcie mięśniowe i wspomożesz proces gojenia po kontuzjach. Wałek do masażu jest tak mały i poręczny, że zmieści się w każdej torbie.®
Pozycja wyjściowa
Ćwiczenie
Pozycja wyjściowa
Ćwiczenie
Pozycja wyjściowa
Ćwiczenie
Pozycja wyjściowa
Ćwiczenie
Pozycja wyjściowa
Ćwiczenie
Pozycja wyjściowa
Ćwiczenie
Pozycja wyjściowa
Ćwiczenie
Wybór pasów i ortez wspierających kręgosłup od medi oznacza sprzęt medyczny dopasowany do konkretnych dolegliwości. Pacjenci chwalą produkty medi, ponieważ są wygodne w noszeniu, wykonane z przyjaznych dla skóry i oddychających materiałów i dostępne w różnych rozmiarach - dzięki temu każdy może znaleźć odpowiedni pas lub ortezę dla siebie. Dzięki przemyślanym szczegółom, takimi jak praktyczne pętle czy wyjątkowo miękkie brzegi, wszystkie produkty medyczne medi są proste w obsłudze i nie uciskają na skórę, nawet jeśli są noszone przez dłuższy czas.
Napięte, nadwyrężone czy naciągnięte – dolna część kręgosłupa jest szczególnie narażona na ból i urazy. Pomocne okazują się wtedy pasy i ortezy wspierające kręgosłup – pomogą go ustabilizować, złagodzić napięcie mięśniowe i ból przy poruszaniu się. Produkty medi osiągają te pozytywne efekty dzięki swoim wielowymiarowym trybom działania. Stabilizują odcinek lędźwiowy kręgosłupa, łagodzą ból i zwiększają mobilność. Mogą także zapobiec dalszej utracie masy mięśniowej, zwanej „zanikiem mięśni”.
* Klein, Dr Christoph (2014): Ortopedia dla pacjentów. Zrozumienie medycyny. [Orthopaedics for patients. Understanding medicine.] Remagen: Published Michels-Klein, str. 277.
** Angielskie słowo „myofascial” (mięśniowo-powięziowe) pochodzi od „myo” (mięśnie) i „fascial” (powięź). Lekarze definiują powięź jako struktury tkanki łącznej, otaczające mięśnie i organy.