Przejdź do treści
- Wysyłka do Paczkomat lub kurier GLS
- Fachowy serwis i obsługa
- Bezpieczne transakcje online
- Personel medyczny ? Kliknij tutaj
Zapalenie ścięgna Achillesa
Kategorie
Czym jest i jak powstaje zapalenie ścięgna Achillesa?
Zapalenie ścięgna Achillesa to zespół bólowy ścięgna Achillesa i otaczających go tkanek smarujących. Dochodzi do niego zazwyczaj po przeciążeniu ścięgna. Na zapalenie ścięgna Achillesa cierpią często osoby o słabej kondycji fizycznej, które się przetrenowały. Ale nie dotyczy ono jedynie biegaczy czy innych sportowców.
Także osoby z nadwagą często mają problemy ze ścięgnem Achillesa.Do zapalenia ścięgna Achillesa mogą prowadzić także takie czynniki jak reumatyzm i deformacje stóp oraz inne schorzenia.
Anatomia
Jako najsilniejsze ścięgno w ludzkim ciele ścięgno Achillesa (tendo calcaneus lub tendo Achillis) przenosi siłę mięśni łydki na stopę. Ułatwia to oderwanie pięty od podłoża podczas chodzenia i biegania. Na przykład podczas biegania na ścięgno Achillesa oddziałuje siła równa ośmiokrotności wagi ciała.*
Czynniki ryzyka i przyczyny
Główną przyczyną zapalenia ścięgna Achillesa jest jego przeciążenie. Czynniki ryzyka są różnorodne.
Aktywność sportowa
- Bieganie z wysokim podnoszeniem kolan i skakanie
- Nietypowe obciążenie, na przykład bieganie na nierównym czy zbyt twardym terenie.
- Słaba kondycja fizyczna
Czynniki zewnętrzne
- Nieodpowiednie obuwie
- Palenie tytoniu
- Przyjmowanie niektórych antybiotyków
Czynniki anatomiczne
- Zmniejszenie siły mięśniowej wraz z wiekiem
- Deformacje stóp i wady postawy
- Skrócenie ścięgien i mięśni
- Podwyższony poziom kwasu moczowego
- Choroby reumatyczne
- Nadwaga
Oznaki i objawy
Obraz kliniczny waha się od podrażnienia do zapalenia ścięgna Achillesa. W niektórych przypadkach ścięgno może nawet zostać zerwane. Objawami są ból, uczucie ciepła przy dotyku oraz obrzęk ścięgna Achillesa.
Początkowo objawy pojawiają się jedynie przy rozpoczynaniu ćwiczeń i znikają po odbyciu rozgrzewki. W późniejszym stadium tej dolegliwości ból i obrzęk nie znikają.
Leczenie zapalenia ścięgna Achillesa
Początkowe leczenie zapalenia ścięgna Achillesa jest zawsze zachowawcze, tj. bezoperacyjne. Im wcześniej zaczniemy leczenie, tym lepsze przyniesie ono rezultaty. Następujące metody łagodzą ból i mogą spowolnić lub nawet zatrzymać rozwój zapalenia ścięgna Achillesa.
- Fizjoterapia:
specjalne ćwiczenia obwodowe sprzyjają reorganizacji tkanki ścięgna. Zalecamy wykonywanie ćwiczeń wzmacniających ścięgno Achillesa i mięśnie nóg przez kilka minut dwa razy dziennie. W zależności od ustaleń i fazy choroby lekarz może zalecić dalsze leczenie fizjoterapeutyczne (ultrasonografia terapeutyczna), elektroterapię TENS, masaż poprzeczny (specjalny masaż dotkniętych włókien mięśni lub ścięgien), terapię falami uderzeniowymi lub akupunkturę. - Stabilizatory:
specjalne medyczne stabilizatory (na przykład Achimed od medi) mogą łagodzić napięcie i obciążenie ścięgna Achillesa. Dzianina kompresyjna i zintegrowana silikonowa pelota działają na ścięgna Achillesa jak łagodny masaż, sprzyjając krążeniu w otaczających go tkankach. To łagodzi podrażnienie i ból. W ostrej fazie pacjenci mogą dodatkowo odciążyć ścięgno Achillesa przy pomocy podpiętek noszonych w obu butach. - Wkładki:
ortopedyczne wkładki do butów (na przykład: protect.silicon insole) mogą poprawiać postawę ciała i łagodzić napięcie ścięgna Achillesa. - Zimno:
łagodne zimne okłady z lodu uśmierzą ból i obrzęk (temperatura jak lodówce, około 7°). - Ciepło:
podgrzewacz, butelka z gorącą wodą lub masaż ciepłym ręcznikiem (ręcznik zanurzony w ciepłej wodzie) wspomagają krążenie wokół wstawki ścięgna. - Leki:
w zależności od potrzeby i decyzji lekarza, pacjenci mogą przyjmować leki przeciwzapalne, takie jak ibuprofen lub diklofenak przez 1-2 tygodnie. - Maści:
dotknięty obszar można masować z pomocą kremów lub maści przeciwzapalnych kilka razy dziennie. To sprzyja regeneracji.
Lekarz powinien zaplanować leczenie dla każdego pacjenta indywidualnie, biorąc pod uwagę szczególne potrzeby pacjenta i dokładny obraz kliniczny.
Główne ćwiczenia fizjoterapeutyczne
Trening ekscentryczny** jest skuteczną metodą leczenia zachowawczego zapalenia ścięgna Achillesa. Wykazano to w różnych badaniach***. Wspięcia na palce uznawane są za główne ćwiczenie (poniżej znajdziesz opis ćwiczenia)
Ćwiczenie to powinno być wykonywane dwa razy dziennie przez przynajmniej 12 tygodnie.
Ćwiczenie może być wykonane na stopniu (np. na schodach) i nie wymaga żadnego specjalnego sprzętu.
Ważne:
Ból mięśni łydek jest normalny przez pierwsze dwa tygodnie wykonywania ćwiczeń - musisz uzbroić się w cierpliwość i sumiennie kontynuować ich wykonywanie. Jeśli ból stanie się zbyt silny, zredukuj liczbę powtórzeń. Jeśli to nie pomoże zmniejszyć bólu lub jeśli ból występuje podczas wykonywania codziennych czynności, przerwij ćwiczenia i skonsultuj się ze swoim lekarzem.
Pełen program fizjoterapii w przypadku zapalenia ścięgna Achillesa
Oprócz wspięć na palce, można dodatkowo wykonywać ćwiczenia wzmacniające ścięgna Achillesa. We współpracy z dr. Matthiasem Marquardtem, lekarzem sportowym i aktywnym sportowcem, medi przygotowało w tym celu program treningowy. Wszystkie ćwiczenia można z łatwością wykonywać w domu. Dr Matthias Marquardt współpracuje z profesjonalną triatlonistką i fizjoterapeutką Laurą Philipp i pokazuje na nagraniach wideo, jak prawidłowo wykonywać te ćwiczenia - najlepiej trzy - cztery razy w tygodniu.
Przed rozpoczęciem zapytaj lekarza, czy ćwiczenia są dla Ciebie odpowiednie.
Koordynacja - stanie na jednej nodze
Sprzęt:
-
Podkładka do ćwiczenia równowagi (ewentualnie zwinięty ręcznik czy złożona mata do ćwiczeń)
Pozycja wyjściowa:
- Stań prosto, boso, jedną nogą na podkładce do ćwiczenia równowagi
- Nogę, na której stoisz, lekko ugnij w kolanie
- Podnieś drugą nogę do góry (stanie na jednej nodze) (Fot. 1)
Ćwiczenie:
- Na miękkiej powierzchni podkładki do ćwiczenia równowagi twoja pozycja jest niestabilna - staraj się stale trzymać równowagę.
- To automatycznie uruchamia pracę mięśni stopy i biodra.
- Napnij mięśnie tułowia i utrzymuj wyprostowaną pozycję.
- W tym celu napnij mięśnie brzucha i wyciągnij się w górę.
Zmiany:
- Ćwiczenie można sobie ułatwić, wykonując je na twardej powierzchni (bez podkładki do ćwiczeń równowagi)
- Ćwiczenie można sobie utrudnić, wykonując wolną nogą ósemki (Fot. 2)
- Ćwiczenie można sobie utrudnić, podnosząc wolną nogę na wysokość bioder (Fot. 3)
- Ćwiczenie można sobie utrudnić, zamykając oczy
Ilość powtórzeń:
- Trzy zestawy na każdą nogę, za każdym razem utrzymuj pozycję przez 30 sekund
- Pomiędzy zestawami zrób przerwę na 15 sekund
Wzmacnianie
Wspięcia na palce z wyprostowanym kolanem
Sprzęt / miejsce ćwiczeń:
- Schody (opcjonalnie z poręczą na boku)
Pozycja wyjściowa:
- Stań poduszkami stóp na krawędzi stopnia
- Pięty powinny być zawieszone swobodnie w powietrzu
Ćwiczenie:
- Trzymaj kolana prosto i stań na palcach
- Podnieś zdrową nogę do góry (Fot. 1)
- Powoli opuszczaj chorą piętę poniżej poziomu krawędzi stopnia (Fot. 2)
- Następnie podciągnij się z powrotem do pozycji wyjściowej
- trzymaj górną część ciała wyprostowaną
- nie pozwól, by chora noga zgięła się do wewnątrz (jak w przypadku kolan koślawych)
Wspięcia na palce ze zgiętym kolanem
Sprzęt / miejsce ćwiczeń:
- Schody (opcjonalnie z poręczą na boku)
Pozycja wyjściowa:
- Stań poduszkami stóp na krawędzi stopnia
- Pięty powinny być zawieszone swobodnie w powietrzu
Ćwiczenie:
- Stań ze zgiętymi kolanami na palcach (kąt zgięcia kolan ok. 60°)
- Podnieś zdrową nogę do góry (Fot. 1)
- Powoli opuszczaj chorą piętę poniżej poziomu krawędzi stopnia (Fot. 2)
- Następnie podciągnij się z powrotem do pozycji wyjściowej
- trzymaj górną część ciała wyprostowaną
- nie pozwól, by chora noga zgięła się do wewnątrz (jak w przypadku kolan koślawych)
Zmiana:
- Ćwiczenie można sobie utrudnić, dodając dodatkowy ciężar (np. plecak z ciężarkami)
Ilość powtórzeń:
- 3 zestawy po 15 powtórzeń każdy
- Pomiędzy zestawami zrób przerwę na 15 sekund
Rozciąganie - rolowanie łydki
Sprzęt:
- Roler do powięzi (np. od Blackroll®)
- Opcjonalnie: mata do ćwiczeń
Pozycja wyjściowa:
- Usiądź na podłodze
- Unieść jedną stopę, a łydkę drugiej nogi oprzyj na rolerze
- Oprzyj się z tyłu na rękach (Fot. 1)
Ćwiczenie:
- Lekko unieś pośladki z podłogi.
- Powoli roluj łydkę na całej długości, w przód i w tył, tj. od ścięgna Achillesa do zagłębienia kolana.
- Poczujesz ucisk w punktach spustowych mięśni łydki.
- Mięśnie tułowia wspierają ruchy ciała (Fot. 2).
- Skieruj palce stóp na dół, aby rozluźnić mięśnie łydki.
- Ćwiczenie może być początkowo bolesne, ale ból nie może być nie do zniesienia.
Zmiany:
- Ćwiczenie można sobie utrudnić, rolując obie nogi
- Ćwiczenie można sobie utrudnić, krzyżując nogi
Ilość powtórzeń:
- 3 zestawy po 10 powtórzeń każdy (każdą nogę roluj do przodu i do tyłu dla opcji z jedną nogą)
- Pomiędzy zestawami zrób przerwę na 30 sekund
Więcej informacji
* Klein, C.: Ortopedia dla pacjentów [Orthopädie für Patienten]. Wydawca: Michels-Klein, Remagen 2014
** Trening ekscentryczny oznacza obciążenie mięśni lub ścięgna poprzez zmniejszenie wagi lub oporu.
*** Alfredson H et al. Am J Sports Med 1998;26(3):360-366.
Visnes H, Bahr R. Br J Sports Med 2007;41(4):217-223.
O’Neill S et al. Int J Sports Phys Ther 2015;10(4):552-562.
