Żyły w nogach muszą wykonać ciężką pracę. Jeżeli nie podołają temu zadaniu lub są osłabione w konsekwencji krew gromadzi się w nogach i mogą powstać różne formy chorób żylnych.
Choroby żył to powszechny problem. Wiele mężczyzn i kobiet w Polsce cierpi na przewlekłe choroby żył często nie zdając sobie z tego sprawy bez odpowiedniej diagnostyki pod okiem specjalisty. Predyspozycje do chorób żylnych często są o podłożu genetycznym jednak ważną rolę odgrywają również czynniki zewnętrzne jak przyjmowanie pasywnej postawy np. wielogodzinne stanie lub siedzenie w pracy, otyłość czy brak codziennej aktywności fizycznej. Zmęczone i ociężałe nogi, mrowienie czy spuchnięte kostki mogą być pierwszymi oznakami niewydolności żylnej. Zmianom żylnym można jednak skutecznie przeciwdziałać, prawidłowo interpretując objawy i podejmując wczesne działania zapobiegawcze.
Typowe przykłady choroby żył to:
Podczas gdy tętnice transportują krew z serca do ciała, żyły transportują krew bez tlenu z powrotem do serca, pokonując grawitację. Funkcja ta wspierana jest przez tak zwaną pompę mięśniową w mięśniach nóg i zastawki żylne. Zastawki, niczym zawory, zapobiegają przepływowi krwi z powrotem do nóg. Jeżeli ten system zaczyna zawodzić, krew gromadzi się w nogach. Powstają wtedy pajączki, żylaki, zapalenie żył, a w bardzo zaawansowanych stadiach żylne owrzodzenia nóg.
Pierwsze zmiany w żyłach nóg zwykle rozpoczęły się na długo przed pojawieniem się widocznych żylaków czy innych objawów. Zmęczone lub swędzące nogi, spuchnięte kostki wieczorem, mrowienie lub ból w nogach to pierwsze sygnały zmian w żyłach. Tak zwane „żyły ostrzegawcze”, czyli krąg rozszerzonych żył na kostce, jest ważnym wczesnym objawem.
Następnie pojawia się obrzęk spowodowany gromadzeniem się wody, czyli tak zwane „grube nogi”.W celu doboru odpowiedniej metody leczenia najlepiej jest skonsultować się z flebologiem. Nawiasem mówiąc: badanie jest całkowicie bezbolesne i nie stanowi żadnego ryzyka.
Etapy | Zmiany |
C 0 | Brak widocznych lub wyczuwalnych objawów choroby żyl |
C 1 | Teleangiektazja lub żylaki siatkowate |
C 2 | Żylaki bez klinicznych objawów przewlekłej niewydolności żylnej |
C 3 | Żylaki z obrzękiem |
C 4 | Varicosis (= varicose vein disorder) with trophic skin changes, subdivided into: |
C 4a | Żylaki z troficznymi zmianami skórnymi podzielonymi na: |
C 4b | Przebarwienia lub egzema |
C 5 | Lipodermatoskleroza lub atrofia biała |
C 6 | Żylaki z wyleczonym owrzodzeniem żylnym Żylaki z aktywnym owrzodzeniem żylnym |
Niewydolność żylna ma często podłoże genetyczne. Ale inne czynniki, takie jak podstawowe zwiotczenie tkanki łącznej, ciąże i zmiany hormonalne także sprzyjają zaburzeniom żylnym. Alkohol, który rozszerza naczynia krwionośne, także może mieć na to wpływ, podobnie jak otyłość i stałe problemy z trawieniem. Niekorzystne są także nawyki takie, jak stanie lub siedzenie przez dłuższy czas i brak aktywności fizycznej.
Podstawowa zasada niemieckiej Venen-Liga e.V. [Liga Żył] brzmi: „Lepiej chodzić i się położyć, niż siedzieć i stać”. Mnóstwo ćwiczeń fizycznych i konkretnych ćwiczeń na żyły sprawią, że Twoje żyły będą zdrowe i elastyczne. Naprzemienne skurcze i rozluźnianie mięśni nóg naprawdę utrzymują krew w ruchu. Zimne i gorące prysznice także są dla nóg zbawienne
Zacznij regularnie nosić odzież uciskową. Dzięki temu zapobiegniesz pajączkom i żylakom. W wielu przypadkach odzież o niższej klasie ucisku będzie wystarczająca. Sklepy z artykułami kompresyjnymi i sklepy z odzieżą mają w asortymencie modne modele, które w ogóle nie przypominają pończoch uciskowych.
À propos stylizacji: częściej zostawiaj wysokie obcasy w szafie i noś płaskie obuwie. Powód? Na wysokich obcasach mięśnie stóp są dość nieaktywne, a nacisk wywierany przez mięśnie na układ żylny jest słabszy. Natomiast w płaskich butach stopa może się łatwiej przetaczać, co z kolei uruchamia pompę mięśniową łydki.
Choroby żył nie są wyleczalne, ale pacjenci dobrze reagują na leczenie. Istnieje wiele metod leczenia, nawet w przypadku zaawansowanych zmian w obrazie klinicznym. Najważniejsze z nich to terapia kompresyjna i operacje żył.
*flexikon.doccheck.com/de/CEAP-Klassifikation: Rabe, Eberhard; Gerlach, Horst E. (2005): Praktische Phlebologie. 2. überarb. A. Stuttgart: Georg Thieme Verlag.